zondag 31 maart 2019

Meten is weten, gissen is missen, jammer maar waar!


Hieronder het verhaal van Jaap Bouwman, jammer maar waar gebeurd, na verkeerde her montage van de fietsdealer, gelukkig heeft Jaap de handdoek niet in de ring gegooid maar gekeken wat er fout zou kunnen zijn.


METEN IS WETEN: het effect van ovale tandbladen.
Door Jaap Bouman.

Zoals de meesten van jullie weten, zie ik het als een sportieve uitdaging te
blijven randonneren, juist bij het ouder worden(nu 77). In 2007 en 2009 reed ik
PBP en LEL binnen de limiet uit. In 2011 en 2015 lukte dat niet. Voor 2019 sta ik
opnieuw ingeschreven bij PBP met 90 uur voor “vélos spéciaux” (waaronder
mijn ligfiets M5-CHR). 
Deze winter rees bij mij twijfel of mijn ovale tandbladen wel goed stonden
afgesteld (knieklachten). Mijn kennis van mechanica is 60 jaar na de hbs
behoorlijk weggezakt en het kostte mij enkele dagen studeren om mijn
vermoeden te doen groeien, dat ze verkeerd stonden. 

Kort na het juist bevestigen (4 jaar geleden door Peter de Rond) had ik een carbon
beschermring laten monteren en helaas níet opgemerkt dat het ovale tandblad
daarbij 72º gedraaid was (1/5 van 360º).
Dus 4 jaar later en 30.000 km verder en 2 jaar knieklachten.
Rechts leek de oplossing nabij! Vlak voor de start van Zwolle 200 bevestigde 
Peter met één blik op mijn ovale tandblad dat mijn vermoeden juist was. 
De volgende zaterdag zat ik vanuit Zeeland met een “vrij-reizen-dag” en met 
ligfiets om 6 uur in de trein op weg naar Almelo. 

Daar was het nog een uurtje fietsen naar Lattrop aan de Duitse grens. 
Peter stelde de tandbladen juist af en een uur later
reed ik blijmoedig terug naar Almelo. Het voelde “anders” en het leek wel of ik
sneller reed…. Verbeelding? Volgens Peter de Rond is dat een bekend
fenomeen na overstappen op ovale bladen. In een schriftje houd ik al mijn
gereden tochten bij. In mijn enthousiasme wilde ik niet over één nacht ijs gaan
en besloot ik om ruim één maand vóór en ruim één maand ná het correct
plaatsen de totalen te vergelijken:

Vóór: 900 km (afgerond) met 22,8 km/uur (over heel 2018 22,7 km/uur)
Ná : 900 km (afgerond) met 23,9 km/uur. Tel uit je winst!
Bovendien zijn de klachten en het dik worden van mijn rechter knie
verminderd. Maar de GROTE VERRASSING kwam pas, toen ik het aantal 
verbruikte Kcal ging vergelijken. Ik rijd altijd met hartslagmeter (en op advies
van Robert Carlier op gewenste hartslag i.p.v. gewenste km/uur) die
automatisch het verbruikte aantal Kcal berekent:

Vóór: 13.400 Kcal
Ná : 12.200 Kcal (afgerond)
Dus globaal rijd ik 1 km/uur sneller en verbruik ik 1000 Kcal minder over 900
km. Vergelijk dat met het brandstofverbruik van een auto als je 130 of 100
km/uur rijdt! Nu begrijp ik dat Chris Froome en Marianne Vos (beiden rijden
“ovaal”) aan het eind van de rit meer energie over hebben dan hun
concurrenten!

Jaap Bouman.
ps. Peter de Rond bedankt!

Naschrift, uitleg
Met een juiste afstelling heb je niet alleen 4 %meer vermogen op de ketting, maar ook 9% minder melkzuur in je lichaam, en daarnaast ga je gebruik maken van een derde spiergroep, dus de belasting verdeelt zich ook beter over de spieren. Al met al verbeteringen, en minder belasting. 
Veel gebruikers geven aan dat het natuurlijker aanvoelt, dit komt doordat je op de dode punten (onder en bovenin) een kleinere radius hebt, afstand ketting trapas is kleiner, hierdoor ga daar veel makkelijker doorheen. en wanneer je verticaal beweegt met je trapper, je de grootste radius, afstand ketting, trapas is groter, je juist sterker bent en veel vermogen kwijt kunt. 

Dit geeft een hogere cadans en hierdoor lagere belasting van je gewrichten, vooral mensen met gewricht klachten geven later aan dat dit alleen al veel meer fietsplezier geeft, dus als je het gedoe over vermogen, snelheid en melkzuur je niet interesseert, dan kun je langer doorgaan met fietsen omdat je bewegingsapparaat minder slijt door de jaren, en dat is ook een zeer waardevol pluspunt.

Jaap schrijft over 1,1 km verschil in gem. snelheid, moet je eens bedenken wat dat betekend, dat is 5% sneller. Lijkt zo weinig, maar als ik 40km gem. rij, wat geen probleem is, ga ik 2 km sneller. Dat zijn heel wat rondjes op een wielerbaan. Of ik kies ervoor om met dezelfde snelheid te rijden maar veel frisser uit de fiets te komen.
Voor Jaap is die 1,1 km snelheid bij PBP gewoon 3 uur minder fietsen.
Saluut.

1 opmerking:

  1. Ik vindt het nog steeds jammer dat een Schlumpf Mountain Drive niet te combineren valt met een Q-ring, ik mis ze soms nog wel......

    BeantwoordenVerwijderen